Merni pretvarači

Za upravljanje sistemima automatskog upravljanja, potrebne su informacije o kvalitativnim i kvantitativnim karakteristikama procesa, koji prestavlja objekat upravljanja. Karakteristične veličine o kojima se prikupljaju podaci su: temperatura, pritisak, protok, nivo, položaj, prisutnost, vreme, brzina, ubrzanje i slično. Dobijene informacije iz procesa se prikupljaju, obrađuju i prema datom algoritmu, upravljački industrijski računar generiše upravljanje, koje se preko izvršnih organa prenosi na process. Informacije iz procesa se dobijaju merenjem fizičkih veličina, koje karakterišinu ponašanje procesa. Merni uređaji pomoću kojih se prikupljaju informacije iz procesa mogu se svrstati u tri grupe: senzori, transdjuseri (transmitter) i merni pretvarači .
Senzor ili davač predstavlja osnovni merni element, koji vrši pretvaranje fizičke veličine u oblik pogodan za merenje. Transdjuser pretvara merenu fizičku veličinu u standardni oblik. To su najčeće naponski ili strujni signali. Stadardizovane vrednosti za strujne signale iz transdjusera su 0-20 mA ili 4-20 mA, a za naponske 0-1 mV, 0-10 mV, 0-100 mV itd. Merni pretvarač (transmitter) pretvara fizičku veličinu u standarni signal. Dobijeni signal se može dalje prenositi standardizovanim vodovima do upravljačkog uređaja. Savremeni sistemi automatskog upravljanja zahtevaju da sve merne elemente odlikuju sledeće karakteristike: visok kvalitet, visoka pouzdanost, dug vek trajanja, mali gabariti i niska cena. Podela senzora je dosta složena i vrši se u odnosu na neko njihovo svojstvo: prirodu merene veličine, vrsta izlaznog signala, princip rada, prirodu izlazne veličine, nameni i slično. Osnovni kriterijumi prema kojima se vrši klasifikacija senzora su:
• Prema tipu izlaznog signala: analogni i digitalni
• Prema prirodi merene veličine: toplotni, mehanički, kinematski, geometrijski, vremenski, električni, hemijski, fizički, radijacioni.
• Prema principu rada senzori mogu biti aktivni i pasivni. Energiju za merenje pasivni senzori dobijaju iz procesa, dok se kod aktivnih senzora energija obezbeđuje iz posebnih izvora napajanja.